Nederlandse en Europese wetgeving elektrische fietsen

Dossier

Nederlandse en Europese wetgeving elektrische fietsen

De fiets met elektrische trapondersteuning, hierna genoemd EPAC (Electrically Power Assisted Cycle), wordt volgens de bepalingen in de Richtlijn 2002/24 over bromfietsen voor de Wegenverkeers­wet in Nederland beschouwd als een fiets mits het vermogen van de elektromotor niet meer bedraagt dan 0,25 kW en de maximumsnelheid niet meer is dan 25 km per uur.

Is dat niet het geval, dan wordt de EPAC gezien als een bromfiets en moet dan een Europese TypeGoedkeuring (ETG) hebben volgens Kaderverordening 168/2013 (de opvolger van Kaderrichtlijn 2002/24)

Nederlandse wetgeving

De wegenverkeers­wetgeving (de regeling Voertuig­en) kent geen type­goedkeuring voor fietsen zelf. Fietsen moeten bij gebruik op de openbare weg wel voldoen aan wat genoemd wordt de ‘permanente eisen’. Die zijn voor fietsen vrij summier. Het komt er op neer dat een frame geen scheuren of breuken mag vertonen, dat er een deugdelijke stuurinrichting is, een goedwerkende rem en een bel, en dat er bepaalde – al dan niet typegoedgekeurde - verlichting en retroreflectie aanwezig moet zijn.

Algemene Produktveiligheid

Voor consumentenprodukten waarvoor geen specifieke Europese regelgeving bestaat, heeft de EU de Richtlijn ‘Algemene Produktveiligheid’ (Richtlijn 2001/95) opgesteld.
Fietsen zijn een consumentenprodukt en er is voor fietsen geen specifieke Europese regelgeving in de vorm van een Richtlijn; fietsen vallen dus onder de Richtlijn Algemene Produktveiligheid (APV). Deze is in Nederland verwerkt in de Warenwet en richt zich op de fabrikanten en leveranciers van de produkten.

Europese normen

De Warenwet (en de Richtlijn APV) gaan over ‘veilige’ producten, en over hoe aangetoond kan en moet worden dat een product voldoet aan de algemene veiligheidsvereisten.
De belangrijkste manier om aan te tonen dat aan die eisen wordt voldaan, is te voldoen aan de bepalingen van specifiek voor bepaalde producten opgestelde EN-normen (Europese Norm).
Voor een aantal categorieën fietsen en fietsonderdelen zijn dergelijke EN-normen opgesteld en formeel door de Europese Commissie aangewezen via een publicatie in het Europees publicatieblad. Voor het meest recente overzicht kan de actuele geconsolideerde tekst van Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/1698 geraadpleegd worden.

Ook voor de categorie EPAC is een norm opgesteld: EN 15194:2017, deze vindt men niet terug in Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/1698 omdat de EPAC officieel onder de Machinerichtlijn valt. Door middel van een publicatie in het Europees publicatieblad heeft de Europese Commissie deze norm als geharmoniseerde norm onder de machinerichtlijn aangewezen. Hiervoor dient men de actuele geconsolideerde tekst van Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/436 van de Europese Commissie te raadplegen.

Scope van EN 15194

De EN 15194 is er alleen in de Engelse en Franse taal; in de Engelstalige versie wordt als toepassinggebied omschreven:
“This European Standard is intended to cover electrically power assisted cycles of a type which have a maximum continuous rated power of 0,25 kW, of which the output is progressively reduced and finally cut off as the vehicle reaches a speed of 25 km/h, or sooner, if the cyclist stops pedalling.
This European Standard specifies safety requirements and test methods for the assessment of the design and assembly of electrically power assisted bicycles and sub-assemblies for systems using battery voltage up to 48 VDC or integrated a battery charger with a 230 V input.
This European Standard specifies requirements and test methods for engine power management systems, electrical circuits including the charging system for the assessment of the design and assembly of electrically power assisted cycles and sub-assemblies for systems having a voltage up to and including 48 VDC or integrated a battery charger with a 230 V input.”

De EN 15194:2017 is tegen betaling verkrijgbaar bij het Nederlands Normalisatie Instituut (NEN) als NEN-EN 15194:2017. Er is ook een gratis preview versie met de inhoudsopgave beschikbaar. Daarnaast wordt er door de CEN samen met de Nederlandse normcommissie fietsen ook gewerkt aan twee aanvullingen van de norm EN 15194.