Nieuws

E-bike blijft belangrijkste motor ­fiets­industrie

De fiets is en blijft populair, zegt sectievoorzitter Paul Vreeburg. ‘Niet alleen steeg het aantal fietsen sinds 2010 van 22,3 naar 24,1 miljoen exemplaren, ook het fietsgebruik nam aanzienlijk toe. Nederlanders legden in 2023 gezamenlijk 19,1 miljard fietskilometers af. Dat komt per inwoner neer op gemiddeld 1.065 km per jaar. Tien jaar geleden was dat nog 902 km.

E-bike blijft belangrijkste motor fietsindustrie

De fietsbranche zag de omzet in 2023 verder stabiliseren tot 1,46 miljard euro. In totaal werden er 804.000 nieuwe fietsen aangeschaft. Iets minder dan de 855.000 exemplaren in 2022, maar dit wijst volgens Vreeburg toch op een gezonde markt. Met een marktaandeel van ruim 56 procent, overeenkomend met 453.000 eenheden, blijft de e-bike een belangrijke motor voor de fiets­industrie. De verkoop van e-bikes was in 2023 zelfs voor 80 procent verantwoordelijk voor de gehele omzet van de fietsbranche. In totaal werd er voor 1,17 miljard euro aan e-bikes verkocht, vergeleken met 1,46 miljard euro voor de markt als geheel. De gemiddelde verkoopprijs van een nieuwe fiets steeg in 2023 met 2,4 procent, van 1.772 euro in 2022 naar 1.815 euro in 2023. De prijs van een e-bike kwam in 2023 uit op gemiddeld 2.574 euro, 95 euro meer dan in 2022. De dominante positie van de elektrische fiets heeft ervoor gezorgd dat inmiddels aan een derde van alle verkochte nieuwe fietsen een gemiddeld prijskaartje hangt van meer dan 2.400 euro.

De markt als geheel overziend constateert Vreeburg dat ook in 2024, anders dan was voorzien, de postcovid effecten op de voorraden nog steeds aanwezig zijn. ‘Het beeld bij fietsdealers is wisselend. Niet iedereen is door de opgebouwde voorraden heen en er is hier en daar nog onrust in de markt.’ Tegelijkertijd stelt hij vast dat de structurele marktverwachtingen positief zijn. ‘Niet alleen de e-bike heeft een stevige positie verworven, ook de stadsfiets is “alive and kicking’”.

Bewustwordings­campagne fietshelm

Hoewel de fiets ongekend populair is in Nederland, gaat dit helaas ook gepaard met een toename van het aantal verkeers­slachtoffers. Reden waarom sectie Fietsen voor het derde achtereenvolgende jaar tijdens de ‘Dag van de Fietshelm’ (www.dagvandefietshelm.nl) op 10 april het dragen van fietshelmen door kinderen heeft gepromoot. Rond haal en brengmomenten bij lagere scholen werden ongeveer 2.000 digitale billboards geplaatst om deze boodschap uit te dragen. Vreeburg beklemtoont dat de sectie een groot voorstander is om het gebruik van de fietshelm te stimuleren. Een helmdraagplicht is naar zijn oordeel echter onwenselijk. ‘Dan gooi je het kind met het badwater weg. Het leidt er toe dat meer mensen de fiets laten staan en heeft bovendien nadelige effecten op zowel de gezondheid als het milieu.’ Sectie­manager Remco Tekstra wijst er op dat er binnen de branche allerlei innovatieve ontwikkelingen plaatsvinden die de fietsveiligheid eveneens kunnen verbeteren, zoals een fietsairbag, een opvouwbare helm die eenvoudig in een rugzakje is op te bergen en technische oplossingen als ABS en voertuig­en die met elkaar kunnen communiceren.

Veilige fietsverlichting

Ook het belang van veilige fietsverlichting staat traditiegetrouw hoog op de beleidsagenda van sectie Fietsen. Goede fietsverlichting verkleint het risico om ongelukken namelijk met zo’n 20 procent. RAI Vereniging trekt daarom samen op met de overheid en maatschappelijke partners als ANWB, BOVAG, Fietsersbond, TeamAlert en Veilig Verkeer Nederland om het voeren van fietsverlichting breed onder de aandacht te brengen. Dat gebeurt onder meer via het Keurmerk Fietsverlichting (RFK), waarmee consumenten worden geholpen bij het kiezen van betrouwbare en goedgekeurde verlichting. Tekstra: ‘In het najaar vragen we via onze ‘Kijk verder’ campagne nog eens extra aandacht voor het keurmerk om zo het bewustzijn rond fietsveiligheid en het belang van goed werkende fietsverlichting nog eens te benadrukken.’

Veilig opladen

Met de campagne ‘Ik laad accuraat’ (www.iklaadaccuraat.nl) , vraagt de sectie, samen met de Veiligheidsregio’s, Bandweer Nederland en BOVAG, aandacht voor het veilig opladen en zo het verlengen van de levensduur van accu’s. Daarvoor krijgen gebruikers een drietal praktische tips:

  • Gebruik altijd de originele of geadviseerde oplader
  • Zorg ervoor dat de accu op een stabiele, onbrandbare ondergrond wordt opgeladen en haal deze direct van de lader zodra het laadproces is voltooid, om overladen te voorkomen
  • Opladen van de accu bij kamertemperatuur verlengt de levensduur en helpt om oververhitting van de accu te vermijden

Veilige opslag Li-ion batterijen (PGS37-2)

RAI Vereniging was nauw betrokken bij het opstellen van de eisen voor de opslag van Liion batterijen, de zogeheten PGS372 richtlijn, en heeft hier zelfs een handboek voor opgesteld. De opslag van lithiumionbatterijen en accu’s kent namelijk verschillende risico’s. De batterijen kunnen instabiel worden bij overladen, diep ontladen en blootstaan aan hoge én lage temperaturen. Daardoor kan er kortsluiting, een thermal runaway en brand ontstaan, waarbij zeer giftige stoffen kunnen vrijkomen.

Illegale fatbikes/e-bikes

Een onderwerp dat de fietsbranche onterecht in een kwaad daglicht stelt betreft de problematiek rond opgevoerde en illegaal op de markt gebrachte fatbikes. Het is volgens Vreeburg voor iedereen klip en klaar dat het hierbij gaat om illegaal naar Europa verscheepte exemplaren die niet voldoen aan de Nederlandse eisen. ‘Met als consequentie dat een bonafide sector de dupe wordt van partijen die zich niet aan de wet houden. Er is slechts een manier om daar adequaat tegen op de treden: overheid, ga handhaven op import, verkoop én gebruik van illegale fietsen!’ Tekstra voegt hier aan toe dat de sectie met een uitgekiend actieplan, intensieve communicatie en werkbezoeken, samen met de leden, een substantiële bijdrage heeft geleverd aan zowel het aanpakken van illegale praktijken als aan het indammen van de gevolgen voor de branche als geheel. ‘We hebben ervoor gezorgd dat beleidsmakers die over besluitvorming gaan informatie kregen op basis van de juiste feiten.’

Keurmerk e-bikes

Op de valreep van 2024 heeft de sectie het initiatief genomen om een keurmerk te introduceren voor veilige en betrouwbare e-bikes. Dit keurmerk is bedoeld om de veiligheid en betrouwbaarheid in de markt te waarborgen en illegale, opgevoerde modellen, zoals sommige populaire fatbikes, effectief aan te pakken. Dit keurmerk biedt consumenten zekerheid over de veiligheid van hun e-bike en ondersteunt handhavingsinstanties bij de controle op illegale modellen, benadrukt Tekstra. ‘Met de opkomst van e-bikes is de aandacht voor veilig en verantwoord gebruik van cruciaal belang. Uit onderzoek blijkt dat risicovol gedrag, vooral onder jonge gebruikers, bijdraagt aan verkeers­onveilige situaties. Het keurmerk maakt het voor consumenten eenvoudiger om een veilige keuze te maken.’

Fiets in Europa

Zodra de positie van de fiets binnen Europa ter sprake komt, wijst Tekstra erop dat inmiddels de eerste piketpaaltjes zijn geslagen voor één krachtige Europese koepel­organisatie. ‘In de loop van 2025 moeten de activiteiten van CONEBI (de Confederatie van de Europese Fiets­industrie) en CIE (Cycling Industry Europe) samensmelten tot één entiteit. Via CONEBI zijn de bouwstenen aangereikt voor de zogeheten ‘European Cycling Declaration’. De European Cycling Declaration dient als een strategisch kompas voor bestaand en toekomstig beleid om het volledige potentieel van fietsen in de Europese Unie te ontketenen. Dit is, tot op heden, het meest ambitieuze initiatief van de Europese Commissie met betrekking tot fietsen. Het verheft fietsen tot een strategische prioriteit en erkent de kracht ervan om enorme voordelen te genereren voor Europa.’

Fiets Awards

Om de innovatiekracht van de fietsbranche nog eens extra onder de aandacht te brengen vond tijdens de aftrap van het fietsseizoen op het B2B FESTIVAL in de Brabanthallen in februari de uitreiking van de Fiets Awards (www.fietsawards.nl) plaats. De sectie organiseert de Fiets Awards met als doel de fiets­industrie te stimuleren tot productvernieuwing. De fietsen, onderdelen en accessoires worden door een onafhankelijke vakjury kritisch bekeken, beoordeeld én in de praktijk getest. Het allerbeste wordt bekroond met een Award. En die titel heeft niet alleen impact op de industrie, maar ook op de consument. Winnaars van de Fiets Awards worden vaak gezien als dé toonaangevende merken die consumenten vertrouwen bij hun aankoopbeslissingen. De Fiets Awards bestaan uit vijf verschillende categorieën:

  • Fiets van het Jaar
  • E-bike van het Jaar
  • Speed Pedelec van het Jaar
  • Cargobike van het Jaar
  • Fiets Innovatie Awards (FIA) voor innovatieve producten die inspelen op veiligheid, gezondheid, duurzaamheid of lifestyle

Vooruitblik

Ook voor 2025 ziet Vreeburg een gezonde en stabiele fietsmarkt voor zich. Hij zegt zich namens de sectie in te blijven zetten voor een betere regeling voor de ‘Fiets van de zaak’. Administratief is deze regeling weliswaar goed op orde, maar een fiscale stimulans, zoals het behoud van de belastingvrije kilometervergoeding voor werknemers, ontbreekt. ‘Dat is een gemiste kans, want als meer mensen de fiets naar het werk pakken, dan is dat goed voor zowel werknemers als werkgevers, de branche zelf, maar eveneens voor Nederland als geheel.’ Om leden realtime van informatie te voorzien over fiets­verkopen en onderdelen, werkt de sectie op dit moment hard aan een markt­informatie­module. Dat is een initiatief dat volgens de sectievoorzitter aansluit bij de ontwikkeling om leden nog beter te bedienen en hen nog meer bij besluitvormingsprocessen te betrekken. ‘Daarvoor hebben wij in 2024 met leden én nietleden (potentiële leden) uitvoerige interviews laten uitvoeren. De inzichten die dit oplevert moeten dienen als bouwstenen voor ons actieplan 2025. Waar we goed naar willen kijken is of het mogelijk is om andere partijen dan fietsimporteurs of fabrikanten die binnen de branche actief zijn als lid te kunnen toelaten. Het verbreden van de voorwaarden voor een potentieel lidmaatschap zou het draagvlak en de slagkracht van de sectie verder versterken.’

Bekijk hier het volledige jaaroverzicht.