Leo Fransen: ‘Wat zorgen baart is dat vooral bij leerbedrijven de druk in de werkplaatsen enorm toeneemt als gevolg van personeelstekort.’
Sluiten achterdeur belangrijker dan stimuleren instroom
‘Om verlies aan menselijk kapitaal te voorkomen moeten we dus de achterdeur dicht houden. Daarvoor is het cruciaal om de kwaliteit van het werkgeverschap bij bedrijven te verbeteren.’ Innovam werkt nauw samen met Stichting OOMT en BOVAG om ondernemers in hun rol als werkgever te ondersteunen om zo talent aan zich te binden. ‘Investeren in mensen geeft ze een reden om te blijven. Je slaat twee vliegen in één klap: de kwaliteit gaat omhoog en de stabiliteit van het team stijgt.
Klaslokaal mobiliteitsbranche
Innovam geldt in Nederland als de grootste opleider in de mobiliteitssector. Om de branche toekomstbestendig te houden biedt de organisatie een breed palet aan complete leerprogramma’s voor technici via importeurs (dealer)ketens en toeleveranciers. Het totale aanbod omvat inmiddels ruim 150 opleidingen. Jaarlijks volgen zo’n 45.000 mensen een cursus of training bij Innovam. Daarnaast neemt Innovam per jaar rond de 50.000 examens af en verstrekt certificaten en fungeert daarmee als ‘klaslokaal’ voor de mobiliteitsbranche.
Er zijn binnen Nederland tal van instituten die opleidingen voor de mobiliteitssector aanbieden. Wat maakt Innovam onderscheidend? Wie kunnen er allemaal bij Innovam terecht?
Wij doen veel meer dan het verzorgen van trainingen en opleidingen. Voor het opleidings- en certificeringstraject van professionals werkt Innovam nauw samen met verschillende importeurs, zowel nationaal als internationaal. We verzorgen complete opleidingsplannen en bieden administratieve ondersteuning. En we stellen importeurs in staat om voor hun eigen (praktijk)trainingen gebruik te maken van onze moderne faciliteiten. Innovam werkt met opleiders uit de praktijk en is in alle schakels van het opleidingstraject actief – van de instroom via de ROC’s, bijscholing en examinering tot en met certificering. We kunnen bovendien snel inspelen op technologische veranderingen. In een speciale state-of-the-art Extended Reality-studio ontwikkelen we interactieve leermaterialen, zodat toekomstige professionals kunnen kennismaken met Virtual Reality, Augmented Reality en 3D-printtechnieken. Last but not least beschikt Innovam over een sterk netwerk van importeurs, fabrikanten, garagebedrijven en (dealer)ketens. De meeste van onze concullega’s doen aan ‘cherry picking’ en bieden een veel beperkter pakket aan.
Wie kunnen er allemaal bij Innovam terecht? Hoe breed is het opleidingspalet?
In onze zeer uitgebreide webshop, met trainingen voor elk niveau en elk mobiliteitssegment, kan in principe iedereen terecht: van personenauto, truck, fiets, caravan tot en met maritieme toepassingen. Daarnaast staan bij Innovam veel adviseurs en accountmanagers klaar om bedrijven te helpen met opleidings- en HR-vraagstukken.
Welke leerprogramma’s zijn op dit moment het meest populair?
Bij de dealerholdings zijn dat momenteel vooral de eigen bedrijfsscholen, waarmee wij partijen in de mobiliteitsbranche helpen om vakmensen op te leiden. Denk aan mbo-opleidingen op verschillende niveaus, inclusief extra praktijkonderwijs en examenvoorbereiding. Dit helpt studenten om sneller de juiste vaardigheden te leren. Samen met roc’s zorgen we voor een goede combinatie van theorie en praktijk, zodat leerlingen optimaal worden voorbereid op hun toekomst in de branche. Dat doen we op dit moment voor onder andere Van Mossel, Louwman Group, enkele fietsbedrijven en schadeherstelbedrijven.
Het zal niemand verbazen dat alles wat te maken heeft met werken aan elektrische voertuigen enorm populair is. Dat het elektrificatieproces een grote vlucht zou nemen, zagen we al in een vroeg stadium aankomen: twaalf jaar geleden startte Innovam al met de eerste cursussen op dit gebied. Inmiddels zijn hiervoor opleidingscontracten afgesloten met diverse importeurs en autofabrikanten.
Hoe speelt Innovam in op de snelle technologische ontwikkelingen?
Denk aan A.I en allerlei geavanceerde geautomatiseerde rijfuncties in voertuigen. We zorgen er uiteraard voor dat alle trainingen en het lesmateriaal voortdurend up-to-date zijn en aansluiten op de laatste technische ontwikkelingen. Zo maken trainingen op het gebied van werken met waterstof of elektrisch aangedreven voertuigen of ADAS-systemen al jarenlang deel uit van ons opleidingsprogramma. De overdracht van dat lesmateriaal vindt deels op de traditionele manier plaats, face-to-face in een leslokaal, maar steeds vaker ook allerlei digitale manieren.
Wanneer we spreken over human capital, dan zijn er verschillende niveaus te onderscheiden: de jeugd, medewerkers die moeten worden omgeschoold (om bijv. te werken met elektrische of waterstof aangedreven voertuigen), of oudere medewerkers die moeten leren omgaan met nieuwe technologieën. Wat kan Innovam deze groepen bieden?
Laat ik beginnen met de BBL-groep, de Beroeps Begeleidende Leerweg. Dat zijn mbo-studenten die vier dagen per week werken en één dag naar school gaan. Voor hen heeft Innovam extra praktijktrainingen ontwikkeld, waardoor zij sneller inzetbaar zijn en zich beter kunnen voorbereiden op hun examens. Dan is er de categorie zij-instromers. In samenwerking met een aantal roc’s zijn speciale opleidingstrajecten opgezet om hen via een combinatie van werken en leren terug te brengen in de branche. Vervolgens hebben we nog de eerdergenoemde bedrijfsscholen. Dat zijn in feite ‘in-company’ mbo-opleidingen met extra begeleiding, extra praktijk en extra examenvragen.
Daarnaast helpen we BBL’ers die bij bedrijven werken, en soms moeite hebben om dat mbo-niveau bij te benen, zodat ze toch de eindstreep halen. Samen met lokale fietsondernemers heeft Innovam zogeheten ‘Cycle-Hubs’ opgezet; een fietsenwinkel en een opleidingsplek onder één dak. Die zijn er nu in Amsterdam, Roermond en Middelburg. Dit concept is bedoeld om mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt weer aan het werk te krijgen. Om de oudere werknemers te ondersteunen biedt Innovam bijscholing in eigen tempo. Wij geloven sterk in een leven lang leren voor iedereen. Dat uitgangspunt staat centraal in de aanpak van Innovam.
‘Met lokale fietsondernemers heeft Innovam zogeheten ‘Cycle-Hubs’ opgezet, een fietsenwinkel en een opleidingsplek onder één dak.’
Binnen de mobiliteitssector in het algemeen en in het bijzonder als het gaat om technische beroepen, zijn vrouwen fors ondervertegenwoordigd. Wat doet Innovam om vrouwen te boeien en te binden aan de mobiliteitsbranche?
Ongeveer 2,5 procent van de studenten in de mobiliteit is vrouw. Met enige regelmaat vragen we bedrijven of ze willen meewerken aan een promotievideo om meer vrouwen in de techniek te interesseren. Maar de meesten zien dat niet zitten, vanuit de gedachte dat alle monteurs gelijk zijn en dat je vrouwen niet als een aparte categorie moet wegzetten. Dat neemt niet weg dat we het natuurlijk toejuichen als meer vrouwen voor een technisch beroep kiezen.
Het tekort aan arbeidskrachten in Nederland zou nog wel eens twee decennia kunnen blijven voortduren, wordt voorspeld. Hoe kijkt Innovam daar tegenaan? Hoe groot is het probleem?
De mobiliteitssector heeft één voordeel, namelijk dat de instroom van studenten op mbo-niveau relatief stabiel is. Dat is een groot pluspunt vergeleken met andere technische sectoren. Tegelijkertijd hebben de vergrijzing en ontgroening een behoorlijke impact. Wat zorgen baart, is dat vooral bij leerbedrijven de druk in de werkplaatsen enorm toeneemt door het personeelstekort. Daardoor krijgen BBL-studenten vaak te weinig begeleiding, omdat praktijkbegeleiders onvoldoende tijd voor hen hebben – terwijl 80 procent van de opleidingstijd van BBL’ers op de werkvloer plaatsvindt.
Werkgevers zouden dus meer verantwoordelijkheid moeten nemen en voldoende tijd moeten vrijmaken voor praktijkbegeleiding. Helaas krijgt – begrijpelijkerwijs – de productie vaak voorrang boven het opleiden. Dat is jammer, want zo gaat talent verloren. Het probleem in onze sector zit dus niet bij de instroom aan de voorkant, maar bij de uitstroom aan de achterkant. Om de achterdeur dicht te houden en talent te behouden, is het van groot belang de kwaliteit van het werkgeverschap te verbeteren.
Wie bij Innovam is voor een training, een afspraak of iets anders, kan langs de EV-kennisroute lopen om te zien hoe elektrische voertuigen zijn opgebouwd, welke onderde len erin zitten en wat nodig is om veilig te werken. Van e-bike tot e-truck. Gratis en voor iedereen.
