Wet- en regelgeving speed pedelec

Factor vier van een speed-EPAC

De conventionele elektrische fiets staat in het Engels ook bekend als “Electrically Power Assisted Cycles” (afgekort: EPAC) heeft een maximale trapondersteuning van 25 kilometer per uur. Stopt men met trappen, dan stopt ook direct de trapondersteuning.
De speed-EPAC verschilt van de conventionele elektrische fiets in de mate waarin trapondersteuning geboden wordt. Zowel bij de speed-pedelec als een speed-EPAC valt de ondersteuning bij een snelheid van 45 kilometer per uur weg. Maar bij een speed-EPAC mag de eigen trapkracht met maximaal de factor vier versterkt worden. Een speed-pedelec met een trapkrachtondersteuningsfactor groter dan viermaal de trapkracht wordt door de fiets­industrie gezien als een bromfiets met trappers. Zowel de speed-EPAC als de speed-pedelec moeten volgens Verordening (EU) 168/2013 beschikken over een Europese type­goedkeuring voor de voertuig­categorie L1e-B. Een speed-pedelec kan naast de trappers ook een gashendel hebben, dat betekent dat je een speed-pedelec ook als bromfiets kunt gebruiken (dus het voertuig kan ook aangedreven worden zonder te trappen).

Overigens is 45 kilometer per uur een snelheid die gebruikers van een speed-EPAC niet eenvoudig zullen halen, omdat de genoemde ‘factor vier’-trapondersteuning betekent dat de fietser zelf (gedurende een langere tijd) een behoorlijk vermogen moet leveren om daadwerkelijk tot zo'n snelheid te komen (en te blijven).

Zowel de speed pedelec als de speed-EPAC bieden enorme kansen voor bijvoorbeeld forensen. Immers, ook de middellange afstand, al dan niet van en naar stedelijke gebieden, is met deze innovatie uitstekend te overbruggen. De voertuig­en bieden dan ook op veel afstanden een volwaardig alternatief voor de auto.

Gemotoriseerde tweewieler

Ook al heeft de speed pedelec veel eigenschappen van een gewone fiets, toch moet de berijder aan iets meer regels voldoen dan de ‘gewone’ fietser. De speed pedelec is namelijk formeel een gemotoriseerde tweewieler. Door wijzigende wetgeving in voertuig­categorieën is de speed pedelec daarom vanaf 2017 aangemerkt als bromfiets.

(Verkeers)regels

Om duidelijk te maken aan welke eisen en (verkeers)regels de speed pedelec en de berijder ervan moeten voldoen, heeft de overheid een informatie­pagina opgesteld. Op deze pagina wordt een helder overzicht gegeven van geldende en aanstaande regels.

Standpunt RAI Vereniging

Innovaties zoals de speed pedelec mogen geen belemmering ondervinden van het feit dat wetgeving nog niet toegespitst is op nieuwe concepten of vervoersmiddelen. Immers, de speed pedelec is een innovatief product die een nieuwe doelgroep aanspreekt en een aantrekkelijk alternatief biedt voor het afleggen van lange afstanden per fiets. De speed pedelec draagt bij aan (stedelijke) bereikbaarheid, is duurzaam en gezond.

Gezien de maatschappelijke wenselijkheid om vooral forenzen van de auto op de tweewieler te krijgen, is het zaak om serieus te kijken naar het inrichten van een aparte (nieuwe) categorie voor deze voertuig­en. Omwille van herkenbaarheid staat RAI Vereniging een eigen, unieke kleur kentekenplaat voor. Veiligheid is van essentieel belang in deze discussie.

Helm

RAI Vereniging heeft in samenwerking met het ministerie van IenM zich daarom ingezet voor een nieuwe norm voor de speed pedelec helm. Een speed pedelec berijder heeft nu de keuze voor het dragen van een motorhelm of voor een speciale speed pedelec helm.

Plek op de weg

Op dit moment is het zo dat de plek op de weg die de speed pedelec moet volgen in alle gevallen gelijk is aan die van een bromfiets; immers een nieuwe speed pedelec is vanaf 1-1-2017 een bromfiets. In de discussie over de plek op de weg voor de speed pedelec is de verkeers­veiligheid voor alle weggebruikers essentieel (speed pedelec, maar ook e-bike en fiets). Duidelijk is wel dat de plek op de weg niet in alle situaties optimaal is.

Fietssnelwegen

RAI Vereniging pleit voor een gerichte vrijstelling voor speed pedelecs voor fietssnelwegen met voldoende capaciteit. In Nederland ligt een netwerk van circa 300 kilometer aan fietssnelwegen. Omdat volgens de wet de speed pedelec een bromfiets is, zijn veel fietssnelwegen echter niet toegankelijk voor speed pedelecs. Deze aanpak betekent samen met bijvoorbeeld de Fietsersbond inventariseren welke fietssnelwegen wel en niet geschikt zijn.

Automobilisten zijn niet bekend met dit nieuwe type voertuig en het is essentieel om via een landelijke campagne vanuit de overheid de weggebruikers te wijzen om nieuwe verkeers­deelnemers. Het ministerie van IenM laat door verkeers­veiligheidsonderzoeksbureau SWOV onderzoek doen naar de veiligheid. Onderzoeksresultaten zijn in het najaar bekend.

Meer nuttige informatie:

• Nederlandse en Europese wetgeving elektrische fietsen (met uitleg over EPAC)
• Europese type­goedkeuring voor gemotoriseerde 2- en 3-wielers
• Technische eisen aan elektrisch aangedreven brom- en motorfietsen
• website Rijksoverheid