FIGIEFA is de in Brussel gevestigde Europese en zelfs pan-Europese koepelorganisatie voor independent automotive distributors. Opgericht in 1956, is FIGIEFA via de aangesloten nationale brancheorganisaties, Internationaal Trading Groups en Partnership Members, de vertegenwoordiger van de onafhankelijke onderdelenimporteurs, distributeurs, grossiers en de bij hen aangesloten reparatie- en onderhoudsbedrijven, ook wel de IAM-sector genoemd.
RAI Aftermarket is founding member van FIGIEFA. Waarbij op dit moment Cor Baltus (Alliance Automotive) als huidige voorzitter de tweede Nederlander is die deze belangrijke post in Brussel bemant. Eerder was die taak (in de periode van 1992-2001) toebedeeld aan Frans van Heck, oprichter van de Schiedamse onderdelendistributeur Van Heck, die overigens is opgegaan in LKQ Fource.
In de wereld van lobby en stille diplomatie komt te weinig naar buiten wat het FIGIEFA-team in de Europese en internationale Corridors of Power presteert. Daarom in dit dossier een kijkje achter de schermen. Zodat de autobranche ziet hoe hun belangen worden behartigd en vooral hoe daar voor een deel hun toekomstige plek op het speelveld van de aftermarket en in de aftersales wordt bepaald.
Figiefa en haar activiteiten
We beginnen graag met onze rol als belangenbehartiger van ondernemingen die zich nadrukkelijk met de onderdelendistributie bezig houden. Naast het monitoren van de marktontwikkelingen, volgen en begeleiden we de ontwikkelingen ten aanzien van de Europese en internationale wetgeving die van invloed is op de automotive aftermarket. En dus op de marktkansen en het verdienmodel van de bij onze leden aangesloten ondernemingen in de onafhankelijke aftermarket en aftersales. Op die manier staan we voor de belangen van die ondernemingen bij Europese en internationale instellingen. Zo informeren wij nadrukkelijk de Europese beleidsmakers over de substantiële bijdrage van de onafhankelijke aftermarket aan het bereiken van de EU-doelstellingen voor een concurrerende Europese economie, een duurzaam milieu en de verkeersveiligheid. Uiteraard monitoren we de veranderingen in de markt. Zo zien we dat de marktevolutie wordt versneld door schaalvergroting. Met andere woorden, in meerdere segmenten zien we dat de grote spelers het voortouw nemen bij veranderingsprocessen. FIGIEFA is er echter voor alle marktpartijen, de grote internationale bedrijven en de kleinere, vaak nationale spelers. Vanuit die context is FIGIEFA dan ook partner van SMEunited. De overkoepelende vereniging in Europa voor MKB- bedrijven. Met MKB Nederland als nationale vertegenwoordiger.
Lobby
FIGIEFA heeft een internationaal bestuur. De acht leden zijn afkomstig uit Oostenrijk, Denemarken, Portugal, Turkije, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Met één gezamenlijk doel om FIGIEFA sterker te maken. Samen met het Brusselse team van acht dagelijks actieve medewerkers hebben we momenteel 21 dossiers onderhanden. De onderwerpen liggen soms in elkaars verlengde of lopen in elkaar over. Zeker is dat ze een bepaalde invloed op elkaar hebben. Denk bijvoorbeeld aan voertuigdata versus cyber security. Voor alle FIGIEFA-dossiers geldt, dat het veelvuldig onder de aandacht brengen van de onderwerpen bij politici en het stimuleren van regelmatig overleg met de EC en haar verschillende teams, weldegelijk bij de betrokken ambtenaren een voortschrijdend inzicht oplevert. Het lobbyen is een 24/7 bezigheid geworden. En dat is hard werken, want bij FIGIEFA hebben we de beschikking over 8-10 lobbyisten. Onze ‘tegenstrevers’, lees de autofabrikanten en hun belanghebbenden, doen het met minstens 120 lobby-medewerkers op EU level, om nog maar te zwijgen over hun lobbyisten op nationaal niveau!
Green deal
Wat het afgelopen jaar belangrijk is geworden en veel van de FIGIEFA-dossiers raakt, zijn de diverse geïntroduceerde duurzaamheidsplannen. Veelal nog in de ontwikkelingsfase, maar gemaakt om de klimaatdoelen die maatschappij en overheden nastreven te verwezenlijken. Meest recent die uit het Glasgow-overleg, de eerder gesloten Parijse akkoorden, uit september het IPCC-rapport van de Verenigde Naties en last but not least de Green Deal, het ambitieuze klimaatplan Fit for 55 programma van de Europese Unie. Dat is qua uitvoering ook nog eens in handen van het Nederlandse commissielid Frans Timmermans, eerste vicevoorzitter van de Europese Commissie. Het is dan ook een optelsom van gewenste transities, waarbij naast de agri- en energiesector, vooral een veranderende mobiliteit moet bijdragen aan het verbeteren van ons leefklimaat. Een belangrijk dossier, want het raakt onze sector behoorlijk. Niet in de laatste plaats door de gewenste elektrificatie van het Europese wagenpark. De Europese Commissie lijkt de EV-transitie versneld en geforceerd door te willen voeren. Natuurlijk staat het verbeteren van de duurzaamheid ook bovenaan onze agenda. En natuurlijk is er de nodige urgentie, maar het moet wel realistisch en concreet zijn. Hiervoor moeten bijvoorbeeld initiatieven om de circulariteit van onderdelen of de vergroening van werkplaatsen gestimuleerd worden.
Economy
FIGIEFA speelt haar rol in en vooral voor de automotive aftermarket. Leden zijn ondernemingen die actief zijn met de distributie van onderdelen voor het onderhouden en repareren van voertuigen. Zeker met de aanstaande energie- en EV-transitie gaat daar op middellange termijn het één en ander veranderen is de verwachting. Onze sector bevordert op relatief grote schaal de lokale werkgelegenheid, en ondersteunt daarbij een duurzaam gebruik (hergebruik) van producten. We stimuleren daarbij de vrije keuze van de consument op het gebied van reparatie en onderhoud inclusief schadeherstel. Bovenal pleiten we op Europees niveau bij alle relevante belanghebbenden voor een eerlijk en gelijk speelveld voor onze leden en hun afnemers. Dit met name onafhankelijke deel van de aftermarket bestaat uit ruim 500.000 bedrijven waar 4,3 miljoen mensen werken en op die manier hun diensten aanbieden voor het mobiel houden van 320 miljoen voertuigen. EV-transitie of niet, de komende jaren zullen deze bedrijven wat onderdelenleveranties en de aftersales vooral geconfronteerd worden met benzine- en dieselauto’s. De auto heeft nu eenmaal een bepaalde levenscyclus en gezien zijn consumentenkostprijs ook een bepaalde verwachte levensduur die gezien de huidige trend in de toekomst verder zal toenemen. FIGIEFA vraagt aandacht dat wet- en regelgeving werkzaam moet zijn gedurende het circulaire werkzame leven van die auto. Dus vanaf de productie tot en met het gehele mobiele leven van de auto, zelfs tot aan het recyclen van materialen. Zeker met de toenemende aantallen batterijen uit elektrische auto’s een belangrijk aandachtspunt.
Concurrentie
Belangrijk onderwerp is het gelijke speelveld waarop het merkkanaal en het onafhankelijke kanaal acteren. FIGIEFA is van mening dat autofabrikanten al in het homologatieproces voor nieuwe auto’s, volledige transparantie moeten geven over technisch beschikbare datapunten, de mogelijkheden tot connectiviteit en de respectievelijke processen voor derden om een onafhankelijke en ongecensureerde toegang tot voertuigdata te waarborgen. Wellicht dat sommigen denken dat het hebben van aandacht voor auto’s in de ontwerp- en productiefase niet relevant is, maar juist in die processen wordt bepaald in hoeverre de aftermarket nog in staat is een nieuwe auto te repareren (repairability) en te onderhouden (behoud eOBD-poort bijvoorbeeld). In het kader daarvan zijn de vrije toegang tot en de verkrijgbaarheid van technische informatie en voertuigdata activiteiten waar FIGIEFA bovenop zit. Daar hoort overigens ook het verkrijgen van de benodigde software, vervangingsonderdelen en het kunnen verkrijgen en ontwikkelen van specifieke met name diagnostische apparatuur bij. Anders zou er geen concurrentie mogelijk zijn, wat nadelig is voor de consument. Immers concurrentie is de motor achter innovatie en economische groei. Dat laatste is precies wat de Europese Commissie op gebied van mededinging wil. Het gaat om een competitieve vrije markt waarbij consumenten een vrije keuze hebben waar en door wie hun auto wordt onderhouden en hersteld. Bij de voertuigdata-discussie is onze inzet dan ook dat de consument door het geven van toestemming aan ‘zijn/haar’ autobedrijf, zelf kan bewerkstelligen dat deze over de actuele data uit de auto kan beschikken, statisch en dynamisch.
Digitale transitie
De tijd dringt overigens, want het aantal connected voertuigen groeit snel en zal tegen 2030 naar verwachting al ruim 30 procent van het wagenpark uitmaken. Nieuwe auto’s bevatten steeds meer op connectiviteit gebaseerde diensten zoals routeplanning, over the air updates en upgrades, systeemdiagnose en noodhulp (eCall). Er wordt momenteel – zeker door het merkgebonden kanaal – veel nagedacht en geïnvesteerd in nieuwe verdienmodellen die afhankelijk zijn van data en over the air functionaliteiten. Deze veelal op software gebaseerde diensten hebben niet alleen voertuig- en klantendata nodig, ze genereren ook belangrijke gegevensstromen. Allemaal waardevol voor een groeiende aftermarket die er gebruik van kan maken, nieuwe diensten aan consumenten kan aanbieden of bestaande reparatie- en onderhoudsdiensten kan verbeteren. Vooral toegang tot dynamische data is daarbij extra van belang. Data stimuleert daarbij de innovatieve slagkracht. Innovaties zijn echter alleen mogelijk als ondernemingen tegelijkertijd ook nieuwe verdienmodellen kunnen ontwikkelen. Dat vereist een gelijkwaardige toegang tot voertuigdata voor alle verschillende economische actoren. In deze laatste liggen ook de belangen voor de automotive aftermarket.
Datastroom
Het waarborgen van eerlijke en onvervalste concurrentie – lees toegang tot ongecensureerde voertuigdata – is een eerste vereiste om de innovatie- en slagkracht van Europa op het gebied van mobiliteitsdiensten ten volle te benutten. FIGIEFA wil dat het reguleren van de toegang tot voertuigdata, zoals de Europese Commissie van plan is, daadwerkelijk zorgt voor dat noodzakelijke eerlijke speelveld. Op die manier ontstaat er voor alle mobiliteitsaanbieders een concurrerende marktomgeving en dat in het voordeel van de consument. De Europese Commissie organiseerde hiervoor diverse bijeenkomsten met alle belanghebbenden uit de sector. Commissaris Breton sprak veelvuldig met aftermarket vertegenwoordigers. TRL, een adviesbureau dat is ingehuurd door de Commissie, presenteerde de belangrijkste bevindingen van een studie over de huidige marktsituatie. FIGIEFA was (en is) daar actief aanwezig. De bijeenkomsten boden unieke gelegenheid om de discussiepunten nog eens uit te wisselen en te verduidelijken. Met één doel, op één lijn te komen over hoe het best kan worden gezorgd voor een dataruimte die aan steeds complexere mobiliteitsbehoeften en -diensten kan voldoen.
S-OTP
FIGIEFA wordt bij haar belangen behartiging gesteund en gestimuleerd door nationale belangenverenigingen, samenwerkend binnen AFCAR. Uit Nederland zijn dat bijvoorbeeld RAI Aftermarket, BOVAG, VACO, ANWB, FOCWA, VNA en het Verbond van Verzekeraars. Deze hebben daartoe hun slagkracht specifiek gebundeld in de alliantie AFCAR NL. Samen vragen zij in Nederland aandacht voor datamacht en bieden daartoe oplossingsmogelijkheden zoals het zogenaamde Secure On-board Telematics Platform (S-OTP).
Dit jaar is de consultatie van de Europese Commissie over de reikwijdte van maatregelen binnen de zogenaamde Data Act afgerond. Vanuit FIGIEFA, AFCAR NL en de andere Europese AFCAR partners is hiervoor input geleverd. De uitkomst van deze consultatie worden door de Europese Commissie mee genomen bij het opstellen van de wettekst van de Data Act. We merken binnen onze AFCAR NL alliantie dat Nederland (ministerie van Economische Zaken) heel actief is op de Data Act en ook voornemens is om een actieve rol te blijven spelen. Kijken we naar het wetgevingstraject rondom S-OTP en ons voorstel voor access to in vehicle data dan zien we dat hier vooral het ministerie van Infrastructuur en Milieu actief is. Ondersteund door en in samenspraak met RDW. De Europese Commissie gaat volgens planning in de loop van het 4e kwartaal 2022 de 1e voorstellen bekend maken ten aanzien van Sector Specifieke Wetgeving voor toegang tot voertuigdata uit de connected car.
Dossiers
Er zijn nog veel meer dossiers onderhanden. De sector roept bijvoorbeeld op tot een vernieuwing en upgrade van de huidige MV-BER die in 2023 afloopt. Een toekomstige MV-BER met de nieuwe commerciële en technische praktijken die de concurrentie belemmeren, aanpakken en toekomstbestendig maken. In het bijzonder moet deze toekomstige MV-BER inspelen op het probleem van het toenemende aantal zogenaamde‘captive parts’. Daarnaast strijden we met ECAR ook voor de zogenaamde Reparatieclausule. Om ervoor te zorgen dat de vrije aftermarket zichtbare onderdelen kan produceren, verhandelen en installeren zonder geraakt te worden door het modelrecht, of liever het mogelijke misbruik van dit recht. En wat te denken van het coderen van onderdelen die ingelezen moeten worden. Ook dat kan een blokkade beteken voor het gebruik van onderdelen uit de onafhankelijke aftermarket. Nu nog een issue bij een enkele autofabrikant, maar het zou zomaar een OE-trend kunnen worden die om als FIGIEFA te pareren. Het zijn naast voertuitdata en de EV-transitie, maar een paar voorbeelden die op het FIGIEFA-bordje liggen. Het mag duidelijk zijn, FIGIEFA zit niet stil. Sterker nog, FIGIEFA wil niet stil zitten. Dat doen we voor u, ondernemers in de onafhankelijke aftermarket!