De energie transitie is in volle gang en 8 nieuwe automerken uit China proberen in Nederland de nieuwe EV-markt te bestormen. Het afgelopen jaar zijn de verkopen van Chinese auto’s al verdubbeld, met nog hogere cijfers in het verschiet. Deze bestorming van Chinese EV’s komt niet zomaar uit de lucht vallen en zal de komende jaren nog vaak het onderwerp van gesprek worden. Hoe komt dat, wat speelt er in Europa en wat kunnen we de komende jaren verwachten?
De opkomst van elektrische automerken in China
Al in 2012 besloot de regering in Peking prioriteit te leggen op de ontwikkeling van elektrische auto’s, met onder andere als doel om de Chinese auto-industrie mondiaal te laten groeien. Door middel van voorschriften, investeringen en subsidies was, en er is nog steeds veel ruimte voor nieuwe innoverende spelers op de markt. Ook belangrijke sectoren die te maken hebben met elektrische auto’s, zoals ontginning van zeldzame metalen en recycling van batterijen, zijn hierin meegenomen. Daardoor heeft China nu een belangrijk concurrentievoordeel over de volledige waardeketen van elektrische voertuigen. 75% van de wereldwijde productiecapaciteit van batterijen, 85% van de raffinage van materialen en 50% van de mijnbouw voor zeldzame metalen zijn in handen van China. De strategie is succesvol en op dit moment heeft een EV uit China 20% prijsvoordeel vergeleken met de Europese merken.
De betreding van de Europese markt
Nu de Chinese thuismarkt ontzettend gegroeid is, en die groei nu afvlakt, gaan de automakers over de grens kijken. Chinese automerken hebben hun export naar Europa uitgebreid met 124% en in 2025 zullen 1 miljoen in de EU rondrijdende auto’s zijn gemaakt in China. Daarom komt het ook niet uit de lucht vallen dat BYD, een van de nieuwe merken, gegroeid is met 56% en inmiddels concurreert met Tesla om de grootste EV-fabrikant van de wereld te worden. De bliksemsnelle groei in Europa brengt ook problemen met zich mee. In Engeland is het al moeilijk om een Chinese auto te verzekeren omdat er een tekort is aan aftermarket onderdelen en technische documentatie. Het Engelse AutoExpress tijdschrift legt de oorzaak bij het niet begrijpen van de werking van de Europese aftermarket door de Chinese automakers. Hierdoor zijn de Engelse verzekeraars huiverig om Chinese auto’s te verzekeren en met een verwachtte stijging van Chinese auto’s nemen deze verzekeraars al maatregelen.
Wat speelt er op Europees vlak?
De automobiele industrie vertegenwoordigt 8% van het Europese BNP met een handelsoverschot van 102 miljard euro tussen Europa en de rest van de wereld. Deze industrie innoveert ook veel en wordt gezien als belangrijk. De waardeketens zijn een lange tijd onveranderd gebleven, maar door de opkomst van de EV en digitalisering verandert dit significant. De Europese export/ import delta met China is van positief naar duidelijk negatief gedaald door de gegroeide import van Chinese auto’s. Dit begint intussen ook op te vallen bij Europese beleidsmakers en is er op dit moment al een importtarief van 10% op Chinese auto’s. Echter weerhoudt dit de Chinese automerken er niet van om hard te groeien. In vergelijking met Amerika, die een tarief hanteren van 25%, is het EU-tarief nog relatief laag. In Amerika is de opkomst van Chinese auto’s minder hoog dan in de EU, echter wordt er door de Chinese merken al gekeken om auto’s te gaan produceren in Mexico om dit tarief te omzeilen. Daarnaast bevordert Amerika investeringen in lokale productie van elektrische auto's met het IRA-programma (387 miljard euro) en bouwt daarmee zijn eigen industrie op. In Europa liggen er plannen om het importtarief te verhogen met 10 tot 20% en zijn er stemmen om een duidelijker strategie te definiëren voor de veranderende auto-industrie, naast reguleringen. Luca de Meo, CEO bij Renault, heeft in een open pleidooi benoemd dat Europa vooral reguleert en steeds nieuwe verordeningen introduceert, voornamelijk op het vlak van vergroening. Daarbij wordt er weinig aandacht besteed aan het concurrentievermogen van Europese autobedrijven, waardoor deze daalt. De Meo noemt het een onevenwichtige concurrentie: Amerikanen stimuleren, Europeanen reguleren en Chinezen plannen. Daarom pleit De Meo voor duidelijke plannen om een meerdere facetten van de automobielindustrie te begeleiden in de transitie.
Wat brengt de toekomst?
De Europese verkiezingen komen eraan en de resulterende partijenverdeling zal een rol gaan spelen in toekomst. Naast De Meo, zijn er ook andere leiders uit de automobielsector die behoefte hebben aan een duidelijk wetgevingskader om innovatie en concurrentievermogen in de Europese automobiele (after)markt mogelijk te maken. CLEPA, de vertegenwoordiger van de Europese automobiele toeleveranciers, heeft dezelfde boodschap en verklaart daarnaast dat het na jaren plannen maken tijd is om de focus te leggen op het implementeren daarvan. Al met al zal er nog veel gepraat worden over de Europese automobielmarkt, maar een ding is duidelijk: de markt en de waardeketens zijn aan het veranderen. De verwachting is dat we meer Chinese auto’s gaan zien in Europa en dat zal het nieuwe normaal worden. Daarnaast is de discussie in Europa vol gaande en vele ontwikkelingen zullen volgen.
